Citroen 2CV: η Ιστορία ενός Θρύλου

γράφει ο Γιώργος Δαμιανός

Λίγα χρόνια πριν από τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο η Δυτική Ευρώπη προσπαθεί να καταστήσει το αυτοκίνητο ως μέσο λαϊκής ιδιοκτησίας και μεταφοράς. Στη Ναζιστική Γερμανία προσπαθούν να παράγουν το αυτοκίνητο μύθο: το VW σκαραβαίο. Στη Φασιστική Ιταλία το FIAT 500 – Topolino, ενώ στη Γαλλία η Citroen προσπαθεί να παράγει ένα οικονομικό και αξιόπιστο αυτοκίνητο: το ανεπανάληπτο 2CV : deux chevaux, (κυριολεκτική μετάφραση : 2 ίπποι, επειδή ήταν φορολογητέοι, μόνο, οι δύο ίπποι)
Το 2CV ήταν, ήδη, έτοιμο από το 1939, αλλά λόγω του πολέμου θα παρουσιαστεί το 1948.

Το αυτοκίνητο γεννήθηκε από την πρόθεση του Pierre Boulanger, ο οποίος επιθυμούσε ένα φτηνό αυτοκίνητο και πίστευε (όπως λέγεται) ότι η αισθητική του αυτοκινήτου δεν έχει καμία απολύτως σημασία. Αυτή η άποψη για τον Boulanger αναπαράγεται συχνά στον Τύπο. Μου είναι αδύνατον να κατανοήσω κάτι τέτοιο, γιατί ο «αντιαισθητικός» Boulanger συνεργάστηκε για το σχεδιασμό του 2CV με έναν από τους μεγαλύτερους γλύπτες της εποχής του: τον Flaminio Bertoni (να μη συγχέεται με τον σύγχρονο οίκο Bertone).
Ο Bertoni, εκτός από το 2CV, σχεδίασε και το DS, δύο αυτοκίνητα σύμβολα της παγκόσμιας αυτοκινητοβιομηχανίας. Το 2CV και το DS ήταν διαφορετικά από τα στερεότυπα της εποχής, της τότε και της τωρινής, αλλά δεν ήταν άσχημα (άλλωστε, πώς ορίζεται το «άσχημο»;) Συνεπώς, ο Boulanger δεν αδιαφόρησε για την αισθητική του οχήματος, αλλά, αντίθετα, προώθησε ένα ριζοσπαστικό σχεδιασμό, που χάρισε διαχρονικότητα στο όχημα (στοιχείο που χαρακτηρίζει μέχρι σήμερα τη Citroen). Κάτι ανάλογο προσπάθησε να κάνει (στα μέσα της δεκαετίας του 1990) η Fiat με το Multipla αλλά, μάλλον, απέτυχε. Βλέπετε, η εποχή μας βραβεύει τη μαζικότητα και όχι την ιδιαιτερότητα.
Η πρωταρχική προτεραιότητα της Citroen ήταν να κατασκευστεί ένα φτηνό αυτοκίνητο και τα κατάφεραν. Στις αρχές του 1950 ένα VW (σκαραβαίος) είχε διπλάσια τιμή αγοράς από ένα 2CV. Για αυτό και το « ασχημόπαπο» σημείωσε τεράστια επιτυχία από την πρώτη στιγμή (λίγους μήνες μετά την πρώτη παρουσίαση του αυτοκινήτου σχηματίστηκαν λίστες αναμονής που ξεπερνούσαν τα 3 χρόνια). Ο εμπνευστής του, ο Pierre Boulanger , δε θα προλάβει να δει την επιτυχία της δημιουργίας του. Tο Νοέμβριο του 1950 θα σκοτωθεί σε τροχαίο δυστύχημα, οδηγώντας ένα Citroen traction avant.

Μηχανικά χαρακτηριστικά
Η απλότητα είναι η λέξη που χαρακτηρίσει την κατασκευή του 2CV. Ο κινητήρας του ήταν ένας δικύλινδρος boxer 375cc (αργότερα, κατασκευάστηκαν και 425cc, καθώς και 602cc) και απέδιδε 9 ίππους ή 6,5Kw (η απόδοση του ήταν απόλυτα φυσιολογική για τον ανταγωνισμό της εποχής του). Η τελική ταχύτητα έφτανε τα 65Km/h. Το βάρος του ήταν, μόλις, 400Kg λόγω της εξολοκλήρου κατασκευής του από αλουμίνιο.
Το αυτοκίνητο ήταν αερόψυκτο και γι αυτό απουσίαζε το ψυγείο και η αντλία του νερού καθώς και ο θερμοστάτης. Διέθετε μπροστινή κίνηση, κιβώτιο 4 σχέσεων (μοναδική καινοτομία για εμπορικά αυτοκίνητα της εποχής του) και υπερβολικά μαλακές αναρτήσεις. Οι εσωτερικοί χώροι ήταν άπλετοι , ενώ τα πίσω καθίσματα ήταν αποσπόμενα. Τα πρώτα 2CV διέθεταν μόνο ένα φανάρι μπροστά και ένα πίσω, ενώ οι υαλοκαθαριστήρες επιτάχυναν ανάλογα με την ταχύτητα του αυτοκινήτου


Η κατάληξη
Στις 25 Φεβρουαρίου 1987 έκλεισε το εργοστάσιο Levallois, το οποίο είχε παράγει 2.790.472 2CV. Η παραγωγή θα συνεχιστεί στην Πορτογαλία, μέχρι τις 27 Ιουλίου 1990 (εργοστάσιο Mangualde). Από το 1948 έως το 1990 υπολογίζεται ότι παρήχθησαν (χωρίς να μπορεί να επιβεβαιωθεί) 3.872.583 2CV, Berlina και 1.504.221 επαγγελματικά (χωρίς να υπολογίζονται τα «αδελφάκια» : Dyane, Ami και Mehari. “Αδελφάκι” θεωρείται ακόμα, και το ελληνικό Pony (κατασκευάστηκε ως το 1983, στη Θεσαλλονίκη, από τη Namco)
Στην έκδοση Berlina παρήχθησαν τα μοντέλα: A,AZ, AZAM, AZL, AZKA (2CV6), AZKB (2CV4)
Στην έκδοση κουπέ τα μοντέλα : Dagonet και Bijou (από το οποίο παρήχθησαν 207 αυτοκίνητα και προωθήθηκαν στην αγορά της Αγγλίας
Στην έκδοση Cabriolet το μοντέλο Radar: παρήχθησαν μόνο 25 αυτοκίνητα από το 1958 έως το 1959
Τέλος, από το 1958 έως το 1971 παρήχθησαν 694 τετρακίνητα οχήματα (2CV Sahara, 4WD), κυρίως, για στρατιωτική χρήση. Σήμερα, υπολογίζεται ότι έχουν απομείνει, περίπου, 30 τετρακίνητα 2CV, τα οποία είναι περιζήτητα και πανακριβα
Δόθηκαν δεκάδες χαρακτηρισμοί στο «αείμνηστο» 2CV. Εγώ, όμως, θα το χαρακτήριζα ως ένα συνεπές και αυθεντικό αυτοκίνητο. Και ήταν συνεπές, γιατί πραγματοποίησε τις επιθυμίες των κατασκευαστών του: να είναι οικονομικό και λαϊκό όχημα μεταφοράς. Αλήθεια, πόσο οικονομικό είναι ένα σύγχρονο «μικρό», όταν έχει διάρκεια ζωής 5 – 8 χρόνια; Όταν είναι υπερβολικά βαρύ; Όταν ο οδηγός υποφέρει από οσφυαλγία και οι υπόλοιποι συνεπιβάτες από «κλειστοφοβία»; Ποιό από τα σύγχρονα «μικρά» θα μπορούσε να κάνει το γύρο του κόσμου (100.000Κm) σε 13 μήνες, όπως το πραγματοποίησαν με ένα 2CV;
Πέρασαν 70, περίπου, χρόνια από την κατασκευή του πρώτου 2CV και ακόμα ψάχνουμε το μικρό και οικονομικό αυτοκίνητο που θα συγκριθεί μαζί του. Ίσως, το μόνο που θα μπορούσε να συγκριθεί στη σχεδιαστική φιλοσοφία να είναι το ευρηματικό Smart fortwo . Όμως, το Smart είναι ακριβό (στοιχίζει περισσότερο από ένα «μικρό» με διπλάσια κυβικά). Είναι διθέσιο. Έχει τα διπλάσιο βάρος από ένα 2CV και σίγουρα δεν είναι αυτοκίνητο «για μια ζωή».
Βλέπετε, διαφορετικά εννοούσαν το «λαϊκό συμφέρον» τότε και διαφορετικά σήμερα.

24grammata.com